ÖZET

Dünya tarihinde ilk kez, bundan öncekilerin aksine, bir devrim henüz gerçekleşmeden deklare edildi. Böylece tüm dünyada eşit koşulların oluştuğu, Endüstri 4.0 ya da Dijital Dönüşüm devrimini gerçekleştirme süreci başladı. Böyle olunca, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de maalesef Endüstri 4.0 kavramının içi boşaldı, bunca konuşma ve tartışmaya rağmen bu önemli sanayi devrimi Türkiye’de halen anlaşılamadı. Sadece çalışma hayatımızı değil tüm yaşantımızı değiştirecek bir devrim olan Endüstri 4.0, bu makalede dünyada çok ilgi duyulan futbol ile özdeşleştirilerek anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

#Endüstri40 #Toplum50 #Dijitaldönüşüm #Futbol #Devrim #Yapayzeka 

ABSTRACT

For the first time in the history of the world, a revolution was declared before it happened. Thus, the process of realizing the Industrial 4.0 or Digital Transformation revolution started, where equal conditions were created by the whole world. As such, subject of course in our country as in the whole world that, unfortunately, for the discharge of industrial 4.0 concept, despite the many discussions and debates in Turkey still seems unable to understand this important industrial revolution. Industry 4.0, an important revolution that will change not only our working life but also our entire life, is described in this article by identifying it with the most popular sport football/soccer in the world.

Key Words

#Industry40 #Society50 #DigitalTransform #Football #Revolution #ArtificialIntelligence

GİRİŞ

Bilindiği üzere, 2008’de karşılaştığımız ve özellikle gelişmiş ülkeler başta olmak üzere dünyamızı derinden sarsan küresel ekonomik kriz, çalışma hayatımızı tamamen etkileyecek ve daha sonra Endüstri 4.0 (Dijital Dönüşüm) olarak adlandırılacak devriminin temelini atmıştır.

Başta Almanya ve ABD gibi işçiliğin daha yüksek olduğu gelişmiş ülkelerde küresel krizin etkisiyle işçiliğin en aza/optimuma indirilmesi için çalışmalar yapılmış ve ilk kez 2011’de Hannover Messe fuarında Endüstri 4.0 terimi kullanılmıştır. Daha sonra Alman hükumetinin desteğiyle 2012’de özel sektörde bir çalışma grubu oluşturulmuş ve 8 Nisan 2013 tarihinde ise bu çalışma grubu Hannover Messe fuarında Endüstri 4.0 raporunu sunarak dünyamızın gündemine bir devrim olarak girmiştir.  

Endüstri 4.0 devrimiyle ilgili değerlendirme yapmadan önce tüm sanayi devrimlerini incelediğimizde, bu devrimlerin aslında insanoğlunun zekâsından kaynaklanmakta olduğunu ve amaçlarının daha iyi koşullarda yaşamanın yollarını bulmak olduğunu görürüz. İnsanoğlu varoluşundan bu yana elindekiler ile yetinmemiş ve sürekli yaşam şekillerini kolaylaştırmak ve dolayısıyla geliştirmek istemiştir. Her canlı gibi yaşamak için dünyaya gelen insanoğlunun amacı, daha iyi koşullarda yaşamak için mümkün ise yapılacak işleri ilk başlarda diğer canlılara, daha sonraları ise makineler ve sistemlere yaptırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, gelişme hiçbir zaman bitmeyecek olup, insanların bu dünyayı sadece yaşamaya gelecekleri bir yer haline getirmelerine kadar sürecektir. 

Dünya tarihinde ilk kez, bundan öncekilerin aksine, bir devrim henüz gerçekleşmeden deklare edildi. Böylece tüm dünyada eşit koşulların oluştuğu, Endüstri 4.0 ya da Dijital Dönüşüm devrimini gerçekleştirme süreci başladı. Konu, popüler olmasından dolayı pek çok kişi ve kurum tarafından konuşulmaya başlandı. Böyle olunca, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de maalesef Endüstri 4.0 kavramının içi boşaldı, bunca konuşma ve tartışmaya rağmen bu önemli sanayi devrimi Türkiye’de halen tam anlaşılamadı. Endüstri 4.0 / Dijital dönüşümün sadece iş yaşantımızı değil tüm yaşantımızı etkileyeceğini kesin olup, Endüstri 4.0 ı çok iyi anlayıp uygularsak hem kişisel hem de ülke bazında büyük bir avantajı elde etmiş oluruz.  

Endüstri 4.0, bilişim ve iletişim teknolojilerini de kullanarak, üretimde tamamen insandan bağımsız akıllı üretim şekli olarak değerlendirilebilir. Diğer bir deyişle Endüstri 4.0, akıllı sistemleri yapay zekâ uygulamalarıyla destekleyen bir otonomi sistemi olarak görülebilir. Şekil-1’de sanayi devrimleri ve ilgili teknolojilerini içeren tabloyu görebilirsiniz. 

Şekil-1 Sanayi devrimleri ve ilgili teknolojiler

Önemli bir devrim olan ve sadece çalışma hayatımızı değil tüm yaşantımızı değiştirecek bir devrim olan Endüstri 4.0/Dijital Dönüşümü futbol ile özdeşleştirerek anlatmamız mümkün olup, her iki kavramın birbiriyle oldukça ortak özellik içerdiğini görebilirsiniz.

Bir futbol takımında bir oyuncu çok çalışabilir ve çok güzel kişisel bir oyun çıkarabilir. Ancak bu oyuncu, çalışmasını takım arkadaşlarının çalışmalarıyla uyumlaştırmaz ve bütünleştirmezse, takım amacına ulaşamaz. Bu yüzden Endüstri 4.0 sistemini ya da konseptini amacına ulaştırabilmek için tıpkı bir futbol takımında olduğu gibi bir “takım çalışması” ve “takım ruhuna” gerek vardır. 

Bir diğer neden, giderek artan taleplerin karşılanması için sistem içindeki bileşenlerin, sistemin tümünü gerçekleştirecek uzmanlığına sahip olmayabileceğidir. Bu nedenle takımlar, bu talepleri yerine getirebilmek için bileşenlerin farklı özellikleri ve yeterliliklerini bir araya getirmeye ihtiyaç duyabilir.

ENDÜSTRİ 4.0 VE FUTBOL  

Futbol çoğu zaman bir endüstri gibi görülmekte ve artık yaygın olarak “Futbol Endüstrisi” tanımı da çokça kullanılmaktadır. Futbolu endüstri olarak ligleri de endüstri devrimleri olarak tanımladığımızı varsayalım. Dolayısıyla nasıl ki futbol takımları için amatörden başlayarak Şampiyonlar Ligi kademesine kadar ligler mevcutsa endüstrilerin ve endüstri devrimlerinin de gelişmişlik seviyelerine göre kademeleri vardır. Bu kademeler birden bire aşılacak kademeler olmayıp, her bir kademe verilen emek ve çaba sonucunda birinci olunduğunda bir üst lige geçilecek şekilde belirlenmiştir. Bu durum, endüstri seviyeleri için de geçerlidir: Bir üst devrime geçmek için bu aşamaları geçmek gerekiyor.

Buradan hareketle, 3’üncü ligi Endüstri 1.0 olarak gördüğümüzde, Şampiyonlar Ligini de Endüstri 4.0 olarak tanımlayabiliriz. Aşağıdaki şekilde, bu tanımlamaya uygun olarak futbol ligleri ile endüstri devrimleri ilişkilendiren tabloyu görebiliriz.

.

Şekil 2. Sanayi devrimleri ile futbol ilişkisi

Mevcut futbol takımımızın Endüstri 3.0 aşamasında (liginde) olduğunu, yani birinci lig takımı olduğumuzu ve takımımızın da ligde şampiyon olup Şampiyonlar Ligine çıktığını düşünelim. Amacımız, Şampiyonlar Liginde yarışacak ve sürekli kalıcı bir takım oluşturmak olsun. Dolayısıyla burada yapılması gereken, Endüstri 3.0 uyumlu bir birinci lig futbol takımını Endüstri 4.0 uyumlu Şampiyonlar Ligi futbol takımına dönüştürmektir.     

Bir futbol takımı toplam 21 oyuncudan ve her maçta oynayabilecek 11 asıl, yedi yedek oyuncudan oluşur. Elbette takımın teknik direktörü ve yardımcı da bulunur. Endüstri 4.0, şu an itibarıyla esas olarak 11 disiplinin bir araya gelmesiyle oluşur ki bunun yanına birçok disiplinin daha eklenebileceğini söyleyebiliriz. Bir futbol takımının en önemli bileşeni ise teknik direktördür. Tıpkı futboldaki gibi teknik direktör takımın olmazsa olmaz unsuru ise Endüstri 4.0 kavramında da yapay zekâ olmazsa olmaz bir unsurdur.

Bu benzetmeden hareketle Endüstri 4.0’ı bir futbol takımı olarak görüp, yapay zekâyı teknik direktör ve her bir bileşeni de bir oyuncu olarak değerlendirirsek, aşağıdaki gibi Endüstri 4.0 futbol takımı oluşturmamız mümkündür;

Oyuncular:

1. Siber Fiziksel Sistemler
2. Endüstriyel Yazılım ve Yatay-Dikey Entegrasyon
3. Büyük Veri ve Analitik
4. Robotlar/Otonom Robotlar
5. İleri Otomasyon Sistemleri
6. Akıllı Sensörler
7. Bulut Teknolojileri
8. Nesnelerin İnterneti (IoT)
9. Arttırılmış (Zenginleştirilmiş) Gerçeklik
10. Eklemeli Üretim (3D Printer-Üç Boyutlu Yazıcı)
11. Siber Güvenlik

Teknik Direktör: Yapay Zekâ ve Akıllı Sistemler

Bu takım, elbette şimdilik 11 kişilik görülse de aslında her geçen yıl bu oyuncu sayısı gelişen teknolojiyle orantılı olarak artabilecektir. Buradan anlaşılacağı üzere, Endüstri 4.0 ile futbol arasındaki en temel fark, bugün ikisi için de 11 oyuncu olmasına karşın, ileriki zamanlarda futbol için bu sayının değişmeyeceği ancak Endüstri 4.0 için artabileceğidir.

Burada önemli bir konu, bu bileşenlerin tümü aynı seviyede olmalı ki bir takım oluşabilsin ve başarı elde edilebilsin. Çünkü 1’inci Lig takımına, Şampiyonlar Ligi seviyesinden sadece bir kaleci adapte etmek hem kolay değil hem de o takımı Şampiyonlar Ligi takımı yapmaz. Bu yaklaşımı Endüstri 4.0 yapısına uyguladığımızda, sadece bir disiplini, örneğin siber güvenlik yapısını mevcut Endüstri 3.0 sistemimize eklediğimizde yenilenmiş sistemin Endüstri 4.0’a uyumlu olmayacağını söyleyebiliriz.

Bu bilgiler ışığında, aşağıdaki karşılaştırma tablosuyla, futbol ile Endüstri 4.0 (Dijital Dönüşüm) ilişkisi özetlenmiştir.

SONUÇ  

Özetle belirtmek istersek, pek çok özelliğiyle bir futbol takımı ve futbol liginin özellikleriyle özdeşleştirerek anlatabileceğimiz Endüstri 4.0’ı, günümüz koşullarında bir Şampiyonlar Ligi olarak görebiliriz. Dolayısıyla bu ligde var olmak ve özellikle Şampiyonlar Liginde kalıcı olmak için sürdürülebilir kalecisinden forvetine, yedek oyunculardan teknik direktörüne kadar bir iyi takım oluşturmak zorunluluktur. Yani sadece bir ya da iki oyuncuyu alt liglerdeki bir takıma adapte etmekle o takım Şampiyonlar Ligi takımı olmayacaktır. Buradan hareketle, sadece bir veya birkaç Endüstri 4.0 bileşenini mevcut Endüstri 3.0 sistemine eklemek, tüm sistemin Endüstri 4.0’a geçtiği anlamını taşımayacaktır.      

Günümüzde Endüstri 4.0 çözümü arayanlar, uygulayanlar, kamu ve STK’lara bu konuda önemli bir görev düşmektedir. Bilmelidirler ki, sadece bir oyuncu transfer etmekle bir takım oluşturulamayacağı gibi sadece birkaç disiplini uygulamakla Endüstri 4.0’a geçilmeyecektir.

Endüstri 4.0’a geçmek, doğru bir çözüm oluşturmak için kamu, özel sektör, eğitim sistemi (üniversiteler) ve STK’ların bir araya gelerek çözüm oluşturmaları gerekmektedir. Çünkü dijitalleşme ve Endüstri 4.0’ın temelinde insan vardır. Fiziksel çalışmadan zihinsel çalışmaya geçerken kamunun, STK’ların, özel sektörün ve eğitim sistemimizin ortaklaşa ve aynı anda baştan sona yürütecekleri bir strateji ve icraat olmalıdır.

Tüm bunların ışığında özetle belirtmek gerekirse, bütün halkımız, özel sektör ve kamu tarafından bilinmelidir ki, Endüstri 4.0/Dijital Dönüşüme geçiş bir seçenek değil, yapılması gereken bir zorunluluktur. Endüstri 4.0’ı bir tren olarak görürsek, Endüstri 4.0 trenini henüz kaçırmadık ancak çok fazla vaktimiz yok. Ancak ve ancak çok ciddi, hızlı ve planlı bir stratejiyle başarılı olabileceğimizi unutmamamız gerekmektedir. 

Yazışma Adresi (Corresponding Address):.

Yazarın Unvanı   : Dr. Hüseyin HALICI

Kurumu               : Halıcı Elektronik Ltd. Şti.           

e-Posta                : huseyin@huseyinhalici.com

İnternet                : www.huseyinhalici.com

LinkedIn              : https://www.linkedin.com/in/drhuseyinhalici/

Twitter                 : @drhuseyinhalici, https://twitter.com/drhuseyinhalici

Instagram            : @dr.huseyinhalici, https://www.instagram.com/dr.huseyinhalici/

Facebook             : https://www.facebook.com/dr.huseyinhalici

Telefon                 : +90 216 415 33 33        

Faks                     : +90 216 415 22 22